GÃY XƯƠNG CẦN BỔ SUNG ĐỦ COLLAGEN
Bs. Trần Văn Năm
1. Các giai đoạn liền xương: sau gãy xương sẽ lành qua 4 giai đoạn
1. Giai đoạn viêm: xuất hiện ngay sau khi gãy xương và kéo dài từ 3 – 5 ngày, vùng da tại chỗ phù nề, đỏ, bầm máu và đau khi ấn (haematoma).
| 
2. Giai đoạn can xương mềm (soft callus): khoảng 4 ngày đến 3 tuần sau gãy xương. Do phản ứng sinh học, các nguyên bào sợi hiện diện trong mô hạt bắt đầu hình thành sụn và sụn dạng sợi (chủ yếu là collagen) sẽ lắp đầy khoảng trống giữa 2 mãnh xương gãy.
|
 3. Giai đoạn can xương cứng (hard callus): từ 1 đến 3 tháng sau gãy xương. Đây là quá trình phóng thích chất khoáng như calcium, phosphate vào trong mô sụn, cần chất collagen hình thành cầu xương trên vị trí xương gãy. | 
4. Giai đoạn tái cấu trúc: Gồm 2 bước:
+ Sửa chữa vùng can xương: kéo dài 1 đến vài năm, trả lại cấu trúc mô học bình thường của xương.
+ Phục hồi hình thể xương: liên tục vài năm. Trẻ em phục hồi hình thể xương tốt hơn người lớn.
|
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình liền xương:
- Yếu tố toàn thân:
+ Tuổi: tuổi trẻ liền xương nhanh hơn người cao tuổi.
+ Người suy nhược có bệnh mạn tính như: lao, xơ gan, đái tháo đường, hội chứng dạ dày-tá tràng…) có thể làm chậm liền xương.
+ Phụ nữ có thai và con bú liền xương chậm hơn bình thường.
+ Ăn uống thiếu chất làm chậm quá trình liền xương: các chất khoáng (Ca, Phosporus,…), vitamin D. Đặc biệt là vitamin C, omega 3, lysine, arginine, proline, glycine, cystine, and glutamine. Lysine (cơ thể không tổng hợp được, có trong cao xương động vật) rất cần thiết cho quá trình hấp thu calcium và giữ Ca trong xương.
- Yếu tố tại chỗ:
+ Các ổ gãy được nắn chỉnh, cố định hạn chế di lệch, các đầu gãy khít nhau,
+ Gãy xương vùng gần đầu xương, vùng xương xốp, vùng có nhiều cơ bám, xương được nuôi dưỡng tốt, thời gian liền xương nhanh hơn.
+ Phẫu thuật khi cần thiết nếu có di lệch xương nhiều, nhiều mảnh xương vở hoặc tổn thương nặng mô mềm.
3. Giới thiệu trường hợp liền xương tốt khi uống chế phẩm collagen thuỷ phân:
Người bệnh: nữ, sinh năm 1967, bị tai nạn giao thông gây gãy cổ đầu trên xương cánh tay trái.
- Tiền căn: bệnh viêm gan mạn tính, tiểu cầu trong máu dao động động từ 35.000 đến 40.000 , có chỉ định phẫu thuật chỉnh hình xương gãy.
- Tuy nhiên, do tiểu cầu thấp có nguy cơ chảy máu nên không đủ điều kiện phẫu thuật.
- Người bệnh được cố định bằng nẹp và uống collagen dạng thuỷ phân 2g ngày.
- Kết quả:
Giảm đau rất tốt (không uống thuốc giảm đau vì chức năng gan không tốt), sau 2 tháng uống collagen và tập vật lý trị liệu nay khả năng vận động cánh tay tốt hơn nhiều và hình ảnh chụp x-quang cho thấy hình ảnh liền xương trên x-quang dưới đây:
NGUYỄN THỊ K. H. SINH NĂM 1967
| |
X-Quang ngày 9/10/2016
| 
Ngày 26/12/2016
|
X-Quang ngày 27/4/2017
| 
X-Quang ngày 27/4/2017
|
