THUỐC LÁ LÀ KẺ THÙ GIẤU MẶT CỦA BỆNH XƯƠNG KHỚP
Bs. Trần Văn Năm
Ai cũng biết hút thuốc lá (HTL) là một trong những nguyên nhân quan trọng gây tăng tỉ lệ mắc và tử vong của bệnh tim mạch và nhiều loại ung thư khác nhau trên người. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng HTL góp phần gây ảnh xấu đến hệ cơ – xương – khớp. Đặc biệt HTL gây loãng xương và tăng tỉ lệ người bị gãy xương.
1. Tại sao HTL gây loãng xương?
Thuốc lá có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp gây giảm mật độ khoáng trong xương nếu không can thiệp sẽ gây loãng xương và hậu quả cuối cùng là gãy xương (gãy hay xẹp đốt sống, gãy cổ xương đùi, gãy đầu dưới xương cổ tay = gãy Pouteau colles…).
Chất nicotine và các độc tố khác trong thuốc lá kích thích hình thành rất nhiều gốc tự do gây tổn hại đến từng tế bào trong cơ thể đặc biệt là huỷ các tạo cốt bào (osteoblast). TL gây giảm các nội tiết tố giúp xương chắc khoẻ (estrogen, testosterone) và tăng chất cortisol nên xương trở nên xốp, dễ gãy. Ngoài ra nicotine trong thuốc là còn gây tổn hại đến mạch máu nên các mô trong cơ thể trong đó có xương bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng nên xương trở nên dòn, gãy tái phát và kéo dài thời gian liền xương.
2. Thuốc lá gây bệnh xương khớp gì khác?
Các bệnh viêm – thoái khớp chiếm tỉ lệ khá cao ở những người hút thuốc lá thời gian dài và từ trên 15 – 20 điếu/ngày. Nicotine góp phần phá huỷ mô sụn, tổn thương mô liên kết của đĩa đệm cột sống, bao khớp và hệ dây chằng của khớp. Các khớp thường gặp: khớp cột sống (thoái hoá hoặc bệnh đĩa đệm), khớp gối, khớp hông (khớp háng), cổ tay…
3. Ngừng hút thuốc lá góp phần phòng và trị các bệnh xương-khớp:
Qua kết quả của nhiều công nghiên cứu nhận thấy khi không còn các tác động xấu trực tiếp hoặc gián tiếp của nicotine, hệ nội tiết sẽ hoạt động cân bằng và giảm các gốc tự do trong cơ thể, hạn chế quá trình viêm mạn tính, các tổn thương xương khớp sẽ phục hồi dần.Tóm lại: Ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy chất nicotine trong thuốc lá gây tổn thương tế bào sụn của khớp và tế bào xương. Do đó, ngừng hút thuốc lá sẽ không bao giờ muộn nếu muốn hệ có xương – khớp chắc khoẻ và tăng tuổi thọ.
