GIẢM TUẦN HOÀN MÁU Ở NGƯỜI CAO TUỔI
Bs. Trần Văn Năm
Phần 1: Hậu quả của giảm tuần hoàn máu là biến cố trên tim – mạch
Tuần hoàn máu giảm sẽ hạn chế cung cấp máu đến các mô của cơ thể và thường kết hợp với tăng độ nhớt của máu. Độ nhớt máu bị ảnh hưởng bởi lượng nước, chất điện giải, protein, albumin và các huyết cầu (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu) trong đó hồng cầu và nước đóng vai trò chính. Khí hậu cũng ảnh hưởng độ nhớt máu, giảm 1 0c độ nhớt máu sẽ tăng khoảng 2%. Người cao tuổi có khuynh hướng tăng độ nhớt máu, dễ hình thành huyết khối gây ảnh hưởng đến sự trao đổi chất dinh dưỡng ở mức độ tế bào, tạo gánh nặng đến chức năng tim mạch, giảm tưới máu đến cơ quan.Hậu quả là xảy ra biến cố của bệnh tim mạch. Tuy nhiên, không chỉ nguy hiểm khi có tắc nghẽn mạch máu lớn, tắc những mạch máu nhỏ gọi là vi mao mạch (micro-capillary) cũng gây tác hại đến cơ thể do rất khó nhận biết và thường dễ bị bỏ qua. Tắc nghẽn các vi mạch sẽ tổn hại đến trao đổi oxy, chất dinh dưỡng và rối loạn chức năng hoạt động của cơ quan. Y học cổ truyền (YHCT) rất quan tâm đến tình trạng giảm tuần hoàn máu do tắc nghẽn hoặc co thắt mạch dù là mạch máu nhỏ hay lớn và gọi chung là chứng “khí trệ - huyết ứ”. Có thể biểu hiện với các dấu hiệu như sau:
- Chủ quan (cảm nhận của bản thân): rối loạn giấc ngủ, trí nhớ giảm, đau đầu, choáng váng, đau ngực, tê - lạnh tay chân, đau mỏi cơ bắp, cảm giác nặng nề…
- Khách quan (người khác quan sát thấy) : môi, niêm không hồng, lưỡi tím bầm, lưỡi có nhiều điểm ứ huyết, tĩnh mạch dưới lưỡi giãn, nhịp tim quá nhanh hoặc quá chậm, hay không đều. Các kỹ thuật chẩn đoán: đo Hematocrit (Hct: dung tích hồng cầu là phần trăm thể tích của máu bị chiếm bởi huyết cầu chủ yếu Hồng cầu) tăng dẫn tới tăng độ nhớt máu. máy đo oxy mao mạch (Pulse oximeter), lưu huyết ký (Rheography: dùng đánh giá tình trạng tuần hoàn của tổ chức, cơ quan).
Điều trị bệnh khi bệnh mới phát và phòng bệnh là mục tiêu quan trọng để thành công. Phần 2 sẽ giới thiệu biện pháp phòng và trị bệnh hiệu quả với các vị thuốc bài thuốc YHCT.