LÀM GÌ ĐỂ KIỂM SOÁT CHỨNG RỐI LOẠN TÂM – THỂ
Bs. Trần Văn Năm
Tại sao bị Rối loạn tâm –thể?
Khi tâm trạng không ổn định, xung đột cuộc sống gia đình – xã hội, hưng phấn - ức chế mất cân bằng nếu không kiểm soát được sẽ gây rối loạn cảm xúc: lo, sợ, buồn, chán, uất, hận. Các cảm xúc trên tác động đến cơ thể gây ra một số biểu hiện ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh (mặc dù giai đoạn đầu chưa thể phát hiện tổn thương khi khám bệnh và xét nghiệm), còn gọi rối loạn tâm – thể (psychosomatic disorder, somatoform disorder). Cơ chế sinh bệnh (biểu hiện có khác nhau tuỳ cơ địa của mỗi người): 
- Tăng catecholamine gây giảm tế bào T (tế bào miễn dịch), nên cơ thể dễ bị nhiễm trùng.
- Phóng thích histamine, thúc đẩy co thắt phế quản (khó thở) hoặc xuất hiện cơn khó thở ở người bị hen phế quản, bệnh ngoài da (ngứa, mề đay, viêm da cơ địa),
- Tăng nguy cơ đái tháo đường, đặc biệt ở người thừa cân, vì stress tâm lý biến đổi nhu cầu insulin và tăng insulin trong máu.
- Thay đổi nồng độ acid dịch vị, dẫn tới loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản.
- Thúc đẩy xơ vữa động mạch sớm, đặc biệt nếu kết hợp với lối sống ít vận động hoặc chế độ ăn nhiều mỡ bão hoà.
- Sự liên hệ giữa stress và bệnh có căn nguyên tâm lý mà hậu quả sẽ là trầm cảm hoặc tâm thần phân liệt.
- Tăng tỉ lệ khởi phát bệnh hiểm nghèo như bệnh ung bướu. Ngày càng có bằng chứng khoa học của mối liên quan nhân – quả giữa thay đổi hệ thống miễn dịch và sự phát triển bệnh ung thư. Những nghiên cứu mới đây tìm thấy mối liên hệ giữa stress, bệnh ung bướu và sự ức chế tế bào diệt tự nhiên (natural killer), tế bào này chịu trách nhiệm phòng ngừa di căn và diệt tế bào ung bướu giai đoạn sớm.
Làm gì để kiểm soát chứng rối loạn tâm – thể:
Nếu chỉ áp dụng các liệu pháp kinh điển: thực dược (thức ăn làm thuốc), sinh dược (cây – con làm thuốc), hoá dược (tân dược), tập luyện thể lực mà bỏ quên một liệu pháp giúp ổn định và tái lập cân bằng của hệ thần kinh, chúng tôi tạm gọi đó là liệu pháp “Tâm dược”.Liệu pháp Tâm dược là gì?
Là liệu pháp góp phần huy động khả năng sản xuất thuốc nội sinh của cơ thể nhằm ổn định nội môi, điều hoà sự cân bằng giữa 2 mặt đối lập (bài tiết – hấp thu, hưng phấn - ức chế, co thắt – giãn nở…) cùng tồn tại trong hoạt động sống. Mục tiêu là phòng chống bệnh.
Để phát huy hiệu quả của liệu pháp tâm dược tốt nhất, mỗi người cần thực hiện:
- Thở đúng (thở 4 thời mở thanh quản) - hiệu quả sẽ cung cấp đủ oxy và ổn định được hệ thần kinh,
- Thư giãn hoặc thiền định: nhằm thu nhận được tối đa nguồn năng lượng của thiên nhiên vào cơ thể (nguyên lý nước chảy đến nơi trũng nhất). Cách thực hiện: chọn nơi có không gian thoáng mát, ít tiếng ồn. Có thể ngồi thẳng lưng hoặc nằm thoải mái, buông lỏng các cơ toàn thân để giữ cơ thể có mức chuyển hoá cơ bản (basic metabolic rate) thấp nhất. Cơ thể sẽ có điều kiện tái tạo tế bào và bù đắp lại năng lượng bị tiêu hao trong ngày,
- Đọc kinh cầu nguyện, rèn luyện ý chí, tư duy tích cực.
Với các giải pháp trên, sẽ giúp cải thiện các rối loạn của cơ thể do stress gây ra và dự phòng rối loạn chức năng tiến triển gây tổn thương thực sự trên cơ thể.
