Y DƯỢC CỔ TRUYỀN (YDCT) CHỮA TRỊ
BỆNH TIM THIẾU MÁU CỤC BỘ (TMCB) MẠN TÍNH (phần 2)
Bs. Trần Văn Năm
VAI TRÒ CỦA YDCT CHỮA TRỊ BỆNH TIM TMCB:
Người thầy thuốc YDCT nhận biết: đau là do có sự không lưu thông, tắc nghẽn (Thống tất bất thông).
- Biểu hiện của tắc nghẽn:
- Ứ huyết ở lưỡi, tĩnh mạch dưới lưỡi giãn
- Ngón tay dùi trống, tím môi, lòng bàn tay son.
- Biểu hiện của đàm thấp (là nguyên nhân gây tắc nghẽn)
- U vàng (Xanthelasma) quanh mắt; đục rìa giác mạc (Arcus cornea).
- Người thừa cân - béo phì.
SỬ DỤNG THUỐC:
Đan sâm:
- Đan sâm là rễ phơi hay sấy khô của cây Đan sâm ( Salvia miltiorrhiza Bunge) thuộc họ Hoa môi ( Lamiaceae).
- Tên khác: Huyết sâm, Xích sâm, Huyết căn, Tử đan sâm. Cây được trồng nhiều ở một số tỉnh Trung quốc như: Thiểm Tây, An huy, Sơn tây, Hà bắc, Tứ xuyên, Giang tô. Gần đây được di thực vào nước ta trồng ở Tam đảo.
- Đan sâm chống xơ vữa động mạch và kháng viêm, giảm cholesterol toàn phần và triglyceride, phòng tổn thương và phì đại cơ tim. Hiệu quả của Đan sâm chủ yếu do chống oxy hóa và chống viêm.
Sâm tam thất:
- Sâm tam thất có tên khác là Kim bất hoán, Điền thất, Sơn thất, Sâm tam thất, dùng rễ của cây Tam thất (Panax notoginseng (burt). F.H.Chen ) thuộc họ Ngũ gia bì (Araliaceae).
- Tam thất có nhiều ở Tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Nước ta thường được trồng Lào Cai, Cao Bằng và Hà Giang (di thực từ TQ). Kết quả nghiên cứu hiện đại Tam thất có tác dụng: kháng viêm, ức chế sự phát triển u hạt, chống kết tập tiểu cầu, giãn mạch.
- Đan Sâm và Tam Thất kết hợp có tác dụng bổ sung cho nhau, gia tăng hiệu quả điều trị bệnh tim mạch. Thuốc khai khiếu: trong điều trị, nếu cần cho máu lưu thông, lợi tiểu, tẩy xổ…phải sử dụng thuốc khai khiếu (mở các khiếu: miệng, mắt, tai, mũi, họng…), bổ “khí”.
Các vị thuốc khác:
Uất kim, Qua lâu, Xuyên sơn giáp, Thạch xương bồ, Bồ hoàng, Thông bạch, Xạ hương…
Các bài thuốc thường dùng: chủ yếu dùng bài Huyết phủ trục ứ thang gia giảm
(Đương quy, Sinh địa, Đào nhân, Hồng hoa, Cam thảo, Chỉ thực, Xích thược, Sài hồ, Xuyên khung, Cát cánh, Ngưu tất)
KHÔNG SỬ DỤNG THUỐC:
- Tập thể dục: tập thở 4 thời với thanh quản mở giúp tăng cường oxy cho cơ thể trong đó có cơ tim, thái cực quyền, yoga, đi bộ, khiêu vũ…
- Ăn uống hợp lý: hạn chế thịt đỏ, mỡ động vật, giảm đường tinh luyện (đường gây tăng chất AGEs), tăng cường cá, rau củ trái cây sạch. Ưu tiên Nấm mèo đen, Nghệ vàng, quả Lựu, Quả Bơ (đã được nghiên cứu chống bệnh TMCB và chống đông kết dính tiểu cầu lâm sàng).
- Hạn chế bia rượu, kiêng thuốc lá.
- Tư duy tích cực, kiểm soát stress…
- Châm cứu, Xoa bóp – bấm huyệt: huyệt thường dùng: Đản trung, nội quan, trung phủ, thiếu phủ, hành gian…gia giảm tuỳ theo thể bệnh.
KẾT LUẬN: để thành công trong chữa trị bệnh tim TMCB cần thay đổi lối sống, kiên trì tập luyện, dùng thuốc theo chỉ định của thầy thuốc.