Thứ Tư, 27 tháng 12, 2017

Chăm sóc bệnh Đường Hô Hấp (P.2)

CHĂM SÓC BỆNH ĐƯỜNG HÔ HẤP (Phần 2)
Bs. Trần Văn Năm
Phần 1 tại đây

Chăm sóc bệnh Hen phế quản không dùng thuốc:

  • Vào ban đêm cần làm ấm lòng bàn chân, vùng lưng (khoảng gian bả vai – cột sống và thắt lưng) và trước cổ…có thể dùng phương pháp xoa ấn nhẹ nhàng các vùng kể trên với ít tinh dầu thực vật (Khuynh diệp, Tràm, Bạc hà…), 
  • Một số động tác cải thiện trương lực cơ – dây chằng – xương khớp lồng ngực:
C:\Users\Tri\Pictures\H. DS 1.jpg
C:\Users\Tri\Pictures\H. DS 2.jpg
C:\Users\Tri\Pictures\H. DS 4.jpg
C:\Users\Tri\Pictures\H. DS 5.jpg
C:\Users\Tri\Pictures\H. DS 3.jpg
C:\Users\Tri\Pictures\H. DS 6.jpgC:\Users\Tri\Pictures\H DS 7.jpg
  • Tập thở sâu: có thể áp dụng cách thở bụng với thanh quản mở, thực hiện như sau:

Cách thở bụng với thanh quản mở: 

Gồm 4 giai đoạn: 
  • Hít vào: chậm đều, tối đa, bụng căng, ngực nở (Khoảng 3 – 4 giây); 
  • Giữ hơi: tiếp tục hít vào, giữ căng các cơ lồng ngực, mặc dù không có không khí vào phổi (Khoảng 3 – 4 giây); 
  • Thở ra: nhẹ nhàng, ép bụng nhẹ cho không khí thoát ra ngoài (Khoảng 3 – 4 giây); 
  • Nghỉ: các cơ toàn thân buông lỏng, thư giãn (Khoảng 3 – 4 giây). 
Cách thở này đã được chứng minh giảm cường độ và tần suất cơn hen, do cải thiện chức năng hô hấp: tăng dung tích phổi (vital capacity) và khả năng thở ra tối đa (Forced vital capacity =FVC, Forced expiratory volume=FEV1).


Thức ăn tốt cho người bệnh hen:

  • Rau, trái cây tươi, tăng cường vitamin D (sữa, trứng, salmon, nước cam, phơi nắng buổi sáng), omega-3 (có trong cá) có lợi cho bệnh hen, 
  • Rau củ chứa beta-caroten, vitamin A, như: cà rốt, ớt chuông, rau có màu xanh đậm, khoai lang, broccoli; loại có nhiều magnesium như hạt bí ngô, spinach, chocolate đen, cá hồi, nho, cà chua (American Journal of Epidemology). 
  • Táo, chuối chứa chất antioxidant và potassium (Kali) giúp giảm nguy cơ khởi phát hen và cải thiện chức năng hô hấp (theo Nutrition Journal, European Respiratory Journal). 
  • Tránh chất béo trans (chất béo, dầu nấu ở nhiệt độ cao) và omega-6 (có trong phomat và thức ăn chế biến sẵn) vì gây nặng cơn hen và bệnh tim mạch về lâu dài, chất sulfite có trong rượu, trái cây khô, thức ăn ngâm chua, nước chanh đóng lon, hải sản không tốt cho người bị hen. 
  • Hạn chế thức ăn có nhiều chất bảo quản và gia vị; thức ăn chế biến sẵn với nhiều chất mỡ béo; một số loại đậu, cải bắp, hành…sinh nhiều gaz dễ gây chướng bụng và đẩy cơ hoành lên cao nên khó thở. 
  • Không thường xuyên uống nước đá hoặc nước đóng chai có gaz, 
  • Buổi tối không ăn quá no, ăn thật chậm và nhai kỹ, nhằm tiết kiệm năng lượng, men tiêu hoá (sẽ tiêu hao do phải tiêu hoá và chuyển hoá lượng thức ăn nhiều và khó tiêu). 

Các loại Rau vừa là thuốc có tác dụng hỗ trợ điều trị Hen phế quản:

  • Các loại rau – gia vị dưới đây có tác dụng: chống viêm, chống tiết đàm, giảm ho, tăng sức đề kháng. 
  • Nghệ, Gừng, Tỏi, vỏ Quít, Thảo quả,…(làm gia vị trong chế biến thức ăn), 
  • Tía tô, Kinh giới, Thìa là, Tần lá dầy, lá Mơ lông, Lá Đinh lăng, …(Ăn sống hoặc nấu canh), 
  • Mè đen, Mộc nhĩ, Ý dĩ nhân (sao vàng), Sắn dây,…nấu nước uống hoặc nấu Chè ăn. 

Tóm lại:

Điều trị bệnh Hen phế quản và bệnh đường hô hấp nói chung, cần thực hiện lối sống hợp lý và ăn uống khoa học, nhằm hạn chế lệ thuộc vào thuốc và tránh phản ứng có hại do thuốc gây ra.